Omutwe: Okujjanjaba Tardive Dyskinesia: Ebikwata ku Bulwadde n'Obujjanjabi

Ensibuko ya Tardive Dyskinesia Ye Ki?

Tardive dyskinesia etera okuvaamu oluvannyuma lw’okukozesa eddagala eririna antipsychotic mu bbanga eddene. Eddagala lino likozesebwa okujjanjaba embeera ez’enjawulo ez’obwongo nga schizophrenia, bipolar disorder, ne depression. Eddagala lino likola ku bitundu by’obwongo ebikwata ku dopamine, naye mu bbanga eddene, lisobola okuvaamu okukyukakyuka kw’omubiri okutali kwa kyeyagalire.

Obubonero bwe Tardive Dyskinesia Bwe Buliwa?

Obubonero obukulu obwa Tardive dyskinesia mulimu:

1. Okuvulungula olulimi okutali kwa kyeyagalire

2. Okukuba emimwa oba okufuuwa amaaso

3. Okutambula kw’engalo okutali kwa kyeyagalire

4. Okuvulungula omubiri oba okuvulungula ebigere

5. Okwekyusa kw’olubuto okutali kwa kyeyagalire

Obubonero buno busobola okuba obw’amanyi mu ngeri ez’enjawulo era busobola okukosa nnyo obulamu bw’omuntu obwa bulijjo n’okukwatagana ne bantu balala.

Engeri ki Gye Bayinza Okuzuula Tardive Dyskinesia?

Okuzuula Tardive dyskinesia kwetagisa omusawo omukugu. Emitendera egy’okuzuula mulimu:

1. Okwekenneenya ebyafaayo by’omulwadde eby’okukozesa eddagala

2. Okunoonyereza ku mubiri n’okwekenneenya obubonero

3. Okukola ebigezo ebinoonyereza ku kutambula kw’omubiri

4. Okukozesa ekipimo ekya Abnormal Involuntary Movement Scale (AIMS)

5. Okukola ebigezo ebirala okuggyawo ensonga endala eziyinza okuba nga ze zireeta obubonero obwo

Okuzuula amangu kwa Tardive dyskinesia kikulu nnyo mu kutandika okujjanjaba mu budde.

Obujjanjabi ki Obuli mu Kujjanjaba Tardive Dyskinesia?

Obujjanjabi obwa Tardive dyskinesia busobola okugattika emisomo egy’enjawulo:

1. Okukendeeza oba okukomya eddagala eririna antipsychotic (wansi w’okulabirira kw’omusawo)

2. Okukozesa eddagala eririna vesicular monoamine transporter 2 (VMAT2) inhibitors

3. Okukozesa eddagala eririna antioxidants nga vitamin E

4. Okukozesa eddagala eririna Ginkgo biloba

5. Okufuna obujjanjabi obw’okukyusa engeri y’okweyisaamu n’okufuna amagezi

Omusawo w’obulwadde bw’obwongo y’asalawo engeri esinga okuba ennungi ey’okujjanjaba ng’asinziira ku mbeera y’omulwadde ne byetaago bye.

Eddagala ki Erikozesebwa mu Kujjanjaba Tardive Dyskinesia?

Eddagala erikozesebwa mu kujjanjaba Tardive dyskinesia mulimu:

1. Valbenazine (Ingrezza)

2. Deutetrabenazine (Austedo)

3. Tetrabenazine (Xenazine)

Eddagala lino likola nga VMAT2 inhibitors, liggyawo dopamine mu bitundu by’obwongo ebimu, era lisobola okukendeeza obubonero bwa Tardive dyskinesia. Naye, eddagala lino lirina ebirala lye likola era lyetaagisa okulabirirwa omusawo omukugu.

Enkola Endala ez’Obujjanjabi Ziriwo?

Waliwo enkola endala ez’obujjanjabi eziyinza okuyamba mu kujjanjaba Tardive dyskinesia:

1. Okukozesa vitamin E n’antioxidants endala

2. Okukozesa Ginkgo biloba

3. Okukozesa eddagala eririna clonazepam oba tetrabenazine

4. Okufuna obujjanjabi obw’okukyusa engeri y’okweyisaamu

5. Okukozesa deep brain stimulation mu mbeera ezimu ezikakanyavu

Enkola zino ziyinza okukozesebwa zokka oba mu kugattika n’eddagala eririna VMAT2 inhibitors, ng’osinziira ku mbeera y’omulwadde ne byetaago bye.

Okuwumbako, Tardive dyskinesia kye kizibu eky’amaanyi ekiyinza okukosa ennyo obulamu bw’omuntu. Naye, n’obujjanjabi obusaana era obw’amangu, abalwadde basobola okufuna okutereera kw’obubonero n’okutumbula obulamu bwabwe. Kikulu nnyo okukola n’omusawo omukugu okusalawo engeri y’okujjanjaba esinga okuba ennungi era okugoberera enteekateeka y’okujjanjaba mu bwesimbu.

Okutegeeza: Ebiwandiiko bino bya kuwa bumanya bwokka era tebirina kutwala ng’amagezi ga kusawo. Bambi webuuze ku musawo omukugu ow’obujjanjabi obw’obuntu n’okujjanjaba.